เคยสังเกตมั้ยครับ ว่าเวลาเราทำงานอะไรบางอย่าง ตอนแรกก็รู้สึกเฉย ๆ แต่พอทำ ๆ ไปจนถึงช่วงท้าย ๆ ที่งานใกล้เสร็จแล้วเนี่ย บางทีก็จะรู้สึกฟิต ตั้งใจทุ่มเท รีบทำงานมากขึ้นเรื่อย ๆ … ประมาณว่า ยิ่งใกล้เสร็จ ก็ยิ่งฟิต
ถ้าท่านใดเป็นแบบนี้ก็ไม่แปลกครับ เพราะนี่เป็นธรรมชาติหนึ่งของมนุษย์เราเลย
ตัวผมนี้เป็นประจำเลย ตอนแรกก็ทำงานเอื่อย ๆ แต่พอยิ่งใกล้เสร็จจะยิ่งฟิต ยิ่งตั้งใจทำ
.
พฤติกรรมแบบนี้มีชื่อเรียกด้วยนะครับ คือ Goal Gradient Effect
Goal Gradient Effect คือปรากฏการณ์ทางจิตวิทยา ที่ว่าเวลาเราเข้าใกล้เป้าหมาย หรือ ใกล้ใด้รับรางวัล คนเรามีแนวโน้มที่จะเร่งพฤติกรรมเพื่อบรรลุเป้าหมายเร็วขึ้น หรืออีกนัยหนึ่งคือ แรงจูงใจของเรา จะเพิ่มขึ้นเมื่อเราเดินทางเข้าใกล้ ไม่ใช่ว่า เดินทางมากไกลเท่าไหร่แล้ว
ไม่ใช่เฉพาะคนนะครับ มีการทดลองนึงทำกับหนู โดยให้หนูดมกลิ่น วิ่งหาอาหารในเขาวงกต ซึ่งนักวิจัยพบว่า ยิ่งหนูเข้าใกล้อาหาร จะยิ่งวิ่งเร็วขึ้นเรื่อย ๆ
พฤติกรรมแบบนี้คงเป็นธรรมชาติของพวกเรานี่หล่ะครับ
.
แล้วเราจะใช้ประโยชน์จากสิ่งนี้ได้อย่างไรดี
เวลาเราต้องการจูงใจให้คนทำอะไรบางอย่าง ลองพิจารณาการทำเป้าหมายให้ชัดเจน ซอยเป็นเป้าหมายสั้น ๆ ไม่ให้เป้าหมายยาวเกินไป แล้วแสดงผลให้คนเขารู้สึกว่าเข้าใกล้เป้าหมายแล้วนะ
อาจจะแสดงผลออกเป็นลักษณะ progress bar ที่บอกว่า ตอนนี้คืบหน้ามาแล้ว กี่เปอร์เซ็นต์ครับ
นี่เลยเป็นคำอธิบายหนึ่งว่า ทำไม Progress Bar ถึงเป็นเทคนิคยอดนิยมนึงของเกมมิฟิเคชัน
.
เท่านั้นยังไม่พอครับ ยังมีการทดลองนึงครับ ที่อยากรู้ ถ้าเราใส่ Progress ปลอมๆไปให้คนหล่ะ จะเป็นอย่างไร
การทดลองเป็นแบบนี้ครับ นักวิจัยแจกบัตรล้างรถฟรีให้คนที่มาล้างรถ โดยกลุ่มแรก ได้บัตร 8 ฟรี 1 คือ ล้างรถ 8 ครั้งจะได้ล้างฟรี 1 ครั้ง ในขณะที่กลุ่ม 2 จะได้บัตรแบบ 10 ฟรี 1 แต่ว่าร้านปั๊มล่วงหน้ามาให้แล้ว 2 ครั้ง ประมาณว่าเป็นโปรโมชั่นแถมฟรีให้
นั่นคือ ทั้ง 2 กลุ่มต่างต้องมาล้างรถ 8 ครั้งเท่ากันก่อนจะได้ล้างรถฟรี
ผลการทดลองพบว่า คนกลุ่ม 2 (ที่ได้ปั๊มฟรีล่วงหน้ามาแล้ว 2) จะย้อนกลับมาล้างรถจนครบและได้ล้างรถฟรี มากกว่ากลุ่มแรก ถึง 15%
ปรากกฎการณ์นี้เรียกว่า Endowed Progress Effect ครับ
Endowed Progress Effect นี่เราแอบเจอได้ในชีวิตประจำวันครับ เช่น เวลาเราซื้อของใน App ถ้าสังเกตให้ดี Progress bar แสดงความคืบหน้า บางทีเขาจะอีกขีดให้เราเหมือนมี Progress แม้ว่าเราเพิ่มเริ่มทำ step แรกก็ตาม
#gamification ตอนที่ 92
#GrowthGame
Growth Game 