Growth Game

เวลาเราออกแบบระบบเกมมิฟิเคชันขึ้นมา บางครั้งเราก็มีอาจเป้าหมายที่จะต้องการสร้าง Community ให้เกิดขึ้น ประมาณว่าอยากให้ผู้เล่นมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างกัน ซึ่งโดยปรกติแล้ว เราก็จะมักนึกถึงการสร้างกิจกรรมต่าง ๆ ขึ้นมาให้ผู้เล่นได้เล่น เช่น แข่งขันกันบ้าง หรือ ให้ทำกิจกรรมกลุ่มบ้าง   แต่คำถามก็คือ ในเกมมิฟิเคชันนี้พอจะมีเทคนิคอะไรบ้างหรือไม่ ที่จะช่วยเพิ่มปฏิสัมพันธ์ ส่งเสริมความสัมพันธ์ระหว่างผู้เล่นด้วยกัน . วันนี้ก็มีเทคนิคง่าย ๆ มาเล่าให้ฟังกันนะครับ คือ “Gifting / Sharing / Social Treasure” เทคนิคนี้มีหลายชื่อหน่อย แบบว่าแล้วแต่ว่าอ้างอิงหนังสือเล่มไหน หรือ แนวคิดของใคร แต่หลักใหญ่ใจความเหมือนกันครับ คือ การเปิดโอกาสให้ผู้เล่นได้ “ร้องขอ” หรือ “ให้” ความช่วยเหลือจากผู้เล่นคนอื่น ให้นึกภาพก็จะเหมือนเกมมือถือบางเกม ที่เราจะมีหัวใจอยู่ ถ้าเล่นตายหลายรอบจนหัวใจหมด เราก็จะสามารถกดปุ่มขอหัวใจจากเพื่อนเราได้ และ เพื่อนเราเขาก็จะได้ Notification เตือนไปว่า เรากำลังต้องการความช่วยเหลือนะ ประมาณนี้ครับ อีกนัยหนึ่งคือ แทนที่เราจะสร้างกิจกรรมใหม่ขึ้นมา เราก็เปิดช่องให้ผู้เล่นได้มีปฏิสัมพันธ์กันเองไปเลย . ซึ่งเทคนิคนี้ไม่ได้จำกัดอยู่ที่การ…

ตัวอย่างเกมมิฟิเคชันใน Marketing Emart เป็นห้างสรรพสินค้าในประเทศเกาหลีครับ ที่มีหลายร้อยสาขาทั่วประเทศ ซึ่งปัญหาหนึ่งที่ Emart เจอก็คือยอดขายจะตกช่วงเที่ยงถึงบ่าย เพราะ ช่วงนั้นในบ้านเขา คนไม่ค่อยเข้าห้างมาจับจ่ายใช้สอยกัน ทีนี้ Emart ก็เลยต้องการที่จะกระตุ้นยอดขายในช่วงเที่ยง แต่ว่าจะออกแคมเปญธรรมดา ก็ไม่แตกต่าง ไม่ดึงดูด เขาเลยคิดกันว่า ทำยังไงดีที่จะสามารถจูงใจให้คนอยากมาห้างเพื่อซื้อของตอนเที่ยง ๆ ได้ ที่สำคัญคือกิจกรรมนั้นต้องสนุก และ ต้องมาเล่นเวลาอื่นไม่ได้ด้วย และสิ่งที่ Emart ทำคือ เล่นกับแสงอาทิตย์ครับ! โดยเขาได้ทำป้ายขึ้นมาป้ายหนึ่ง วางตากแดดไว้ และป้ายนี้ก็จะมีไม้ยื่น ๆ ออกมา ทำให้เวลาโดนแสงแดดก็จะมีเงาทอดยาวออกมาเป็นเส้น ๆ  และ เงานี้ก็จะขยับไปตามองศาของพระอาทิตย์ แต่พอถึงเวลาช่วงเที่ยง ๆ เงาของไม้เหล่านี้ก็เรียงตัวออกมาเป็นเป็น QR Code ครับ! ซึ่ง QR Code นี้เมื่อแสกนแล้ว จะได้เป็นของส่วนลดที่เรียกว่า “Sunny Sale” ที่จะใช้ได้เฉพาะช่วงเที่ยงถึงบ่ายโมงเท่านั้น โดยลูกค้าสามารถนำโค้ดนี้ไปเป็นส่วนลดในการซื้อของในห้าง หรือ จะสั่งซื้อของแบบออนไลน์ก็ได้ แคมเปญนี้ประสบความสำเร็จเป็นอย่างดีเลยครับ…

ในการออกแบบเกมมิฟิเคชันอยากให้ระวังตรงนี้กันไว้นะครับ ว่ากติกาที่เรากำลังออกแบบมาให้คนเล่นนั้น มันแฟร์ มันยุติธรรม ไม่ได้มีใครได้เปรียบเหนือคนอื่น ไม่งั้นผู้เล่นของเราเขาจะไม่สนุก พาลมีปัญหาได้ . ความยุติธรรมเป็นเรื่องยากครับ ยากที่จะหาจุดสมดุลว่าแบบไหนถึงจะเรียกว่ายุติธรรม เหมือนกับการแบ่งเค้กครับ ว่าจะแบ่งยังไงให้ยุติธรรม ปัญหาคือถ้าเรามองที่ผลลัพท์ เราก็อาจจะเถียงกันได้ยาว ว่าผลลัพท์แบบไหนถึงจะยุติธรรม แต่ทว่าความยุติธรรมที่ใกล้เคียงอุดมคติที่สุดคือ ความยุติธรรมใน “กระบวนการ” ครับ เพราะถ้ากระบวนการมันยุติธรรม คนส่วนใหญ่ก็มีแนวโน้มที่จะยอมรับในผลลัพท์ง่ายขึ้น แต่ถ้าตัวกระบวนการมันไม่ยุติธรรมล่ะ … หรือสร้างความรู้สึกว่ามันไม่ยุติธรรม  แบบนี้คือปัญหาละ . หลายท่านที่ตามเพจผมมาซักพัก อาจจะพอคุ้นเคยว่า Intrinsic motivation นั้นมีตัวหนึ่งที่ชื่อว่า Relatedness แปลว่า ความรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของสังคม Relatedness สร้างได้หลายวิธี แต่วิธีที่ง่ายที่สุดวิธีหนึ่งที่จะทำลาย Relatedness คือความไม่แฟร์ ความไม่ยุติธรรม ถ้าคนในสังคมรู้สึกว่าไม่แฟร์แล้ว เขาจะรู้สึกว่าตนเองไม่ใช่ส่วนหนึ่งของสังคมนั้น เขาจะรู้สึกแปลกแยก และอาจรุนแรงถึงขั้นต่อต้าน . เกมที่ไม่แฟร์ เป็นเกมที่ไม่ดี องค์กรที่พนักงานรู้สึกว่ามีกติกาไม่แฟร์ ย่อมเป็นองค์กรที่น่าเป็นห่วง ประเทศก็เช่นเดียวกัน #gamification ตอนที่ 83

ทุกวันนี้ มีบริษัทมากมายที่ได้ที่ตัดสินใจใช้เทคนิคเกมมิฟิเคชันมาช่วยเสริมในการทำงาน โดยเฉพาะกิจกรรมด้านการฝึกอบรมพนักงาน และบริษัทหนึ่งก็คือ AstraZeneca …​ บริษัททำวัคซีนโควิดที่เราคุ้นเคยกันดีนี่ละครับ . AstraZeneca เป็นบริษัทที่มีความท้าทายในการฝึกอบรมพนักงานขายครับ เพราะว่าบริษัทมียาใหม่ออกมามาอย่างต่อเนื่อง แถมยาแต่ละตัวก็มีรายละเอียดมากมายที่พนักงานขายจะต้องไปเรียนรู้ ท่องจำ ทำความเข้าใจ จึงไม่เป็นเรื่องง่ายที่จะทำให้พนักงานขายรู้สึกจูงใจอยากเรียนรู้ผลิตภัณฑ์ยาใหม่ ๆ มีครั้งหนึ่ง ทาง AstraZeneca ได้เตรียมออกยาลดคอเลสเตอรอลที่มีเป็นนวัตกรรมตัวใหม่เกี่ยวกับโมเลกุล ทางบริษัทก็ได้สร้าง online learning platform ขึ้นมาตั้งชื่อว่า “Go To Jupiter” เพื่อฝึกอบรมพนักงานขายประมาณ 500 คนในองค์กร จากหลาย 100 ประเทศ “Go To Jupiter” เป็น platform ที่ผู้เรียนจะได้เรียนรู้ข้อมูลทั้งหมดเกี่ยวกับยาตัวใหม่ ซึ่งจะมีลักษณะเป็นเกม ที่มีการสะสมคะแนน มีด่าน รางวัล มินิเกม คำถามทดสอบ รวมถึงกิจกรรมเป็นทีมทำร่วมกับคนอื่น ๆ เมื่ออบรมจบแล้วก็จะให้ผู้เรียนได้สวมบทบาท แบบเสมือนจริง (Virtual World)  เพื่อตอบคำถามต่าง ๆ เกี่ยวกับยาตัวใหม่ด้วย…